Het Grote Werchterverslag!

Verstikkende hitte, boerenbedrog en steeds meer het idee hebben dat de camping de place to be is. Zo kan je Werchter 2010, wellicht mijn laatste ooit, samenvatten.

Op Dag 1 kregen we al een voorproef van de hel die vrijdag richting Rotselaar zou afzakken. Kyteman's Hip Hop Orchestra paste goed bij de warmte en bracht een liveshow doorspekt van talent en inventiviteit. De invloeden zijn echter zo danig divers, dat de persoonlijkheid van de act moeilijk vast te pinnen is.
Terwijl De Jeugd van Tegenwoordig de teloorgang der Nederlandse Taal promootte, maakte de wei zich op voor Skunk Anansie, dat amper een kwartier later al aan de slag mocht.
Zangeres Skin heeft niks van haar stem, charisma of act verloren. Vandaar dat het ook een raadsel was waarom een knoert van een echo op de zang werd geplaatst tijdens de eerste twee nummers. Hierdoor viel Charlie Big Potato (je weet wel, met die clip waar je als 12-jarige bang van werd) wat in het water. De rest van het optreden was, om De Morgen te citeren, 'waardige nostalgie': weliswaar veel van de pluimen verloren en een band die nooit ter hoogte van de zangeres zal kunnen staan, maar nog steeds een mooie herinnering aan betere tijden. Van de nieuwe plaat moet echter niet veel verwacht worden.
In de Marquee was het ondertussen naar verluidt al 40 graden. De uitgelaten massa wachtte enthousiast op The XX, dat nog veel zal moeten werken om hun hype en plaats op de affiche te verdienen. De plaat is ook in een sauna even verslavend, maar na een tijd werd hun optreden louter achtergrondmuziek voor bakkende en bradende mensen. Te stil, te weinig dynamisch en té sfeerafhankelijk (denk een donkere concertzaal in putje winter) om van een succes te kunnen spreken.
Dat was wel anders bij Stereophonics, die opvallend hoog op de affiche stonden. Geldwolf Schueremans wist dat Werchter in recordtempo zou uitverkopen, dus een subtopper met wat radiohitjes als voorprogramma van Muse mocht geen probleem zijn. Dit werd echter minder goed onthaald door het publiek, hoewel ook gezegd moet worden dat de band niet echt hun best deed. De set was het strakste van het weekend en de muziek paste zeer goed bij het weer. Anderzijds straalde het één en al routine uit, en heeft deze band nog steeds te veel dertien-in-een-dozijn-nummers. Afsluiter Dakota was het logische hoogtepunt.
Muse kwam, zag en overwon net zoals in 2007. De bombast van hun laatste twee platen blijft een storende factor, maar ze kennen hun eigen favorieten wel: Origin of Symmetry (beter bekend als een mix van Radiohead en Rage Against The Machine) kwam érg goed aan bod. Wel viel het op dat de nog steeds jonge band weinig ritme stak in hun optreden. Gelukkig werd dit gecompenseerd door het ene hoogtepunt na het andere. Bij afsluiter Knights of Cydonia ontplofte de wei. Matthew Bellamy is toch wel een klein genie en stuurde de vetste geluiden tussen en middenin nummers de wei in.
Faithless was veel te laat, en dus was het rond kwart voor 1 tijd om op de camping de batterijen op te laden.

Dag 2 werd dus officieel de warmste Werchterdag aller tijden. Uiteindelijk viel dat wel mee. Met name de edities van vorig jaar en 2003 kregen ook al te maken met tropische hitte. Genoeg drinken en niet in de zon staan was voldoende om de vrijdag door te komen.
Coheed&Cambria is hét bewijs waarom Werchter minstens een derde podium nodig heeft. De band, een vermoedelijk slachtoffer van de gevreesde package deals, werd net zoals Mastodon en The Mars Volta vorig jaar geconfronteerd met een onmogelijke opgave: bij extreem weer de weide overtuigen van "clomplexe" muziek. Hapklare brokken zijn het meest voorkomende dieet van de gemiddelde Werchterganger, dus uiteraard faalde de band in z'n opzet.
Het geplande verrassingsoptreden van Bruce Springsteen in de Marquee ging zoals verwacht niet door, en dus kwam The Gaslight Anthem in de plaats. Ze slaagden er perfect in om de geest van The Boss tot leven te brengen, maar iemand moet mij toch eens uitleggen wélk aspect van TGA origineel is. Groot worden ze alleszins wel, want het genre is perfect voor stadions met een capaciteit vanaf 50000 toeschouwers.
Corinne Bailey-Rae bezorgde de mensen in de Marquee een verdiend middagdutje, waarna het tijd was voor de Bakvishoogmis op de Mainstage. Een band bestaande enkel uit douchebags, genaamd 30 Seconds To Mars stond er namelijk geprogrammeerd. Muziekliefhebbers dienen in een grote boog om deze band te lopen, maar de muziek is danig ergerlijk, dat ook filmliefhebbers hetzelfde zouden mogen doen in het geval van Jared Leto. Die verdient enkel maar onheil na een dergelijk schouwspel.
Editors zou volgens 'kenners' het beste optreden geweest zijn op Rock Werchter 2010. Dit zegt inderdaad veel over deze editie, want de geschreven pers zat er zeker niet zo ver naast. Neen, het absolute hoogtepunt was het niet, maar de band rond Alexander De Croo-lookalike zal het enorm ver schoppen. Ze hebben een eigen geluid, ook al zijn invloeden uit de vroege jaren '80 meer dan duidelijk. Of het nu met Joy Division gitaren of Joy Division synths te doen is, Editors kan je van steeds verder herkennen. Bovendien is het likkebaarden geblazen bij het aanschouwen van wat voor instrumenten op het podium gebruikt worden. De ene klepper na de andere werd gelanceerd en het enige minpuntje was het iets tragere ritme waarin veel nummers werden gespeeld.
Het laatste optreden ooit van LCD Soundsystem op Belgische bodem werd niet het verwachte hoogtepunt. In vergelijking met vroeger draaide het wat minder rond James Murphy (gelukkig maar), en toch waren er zowel veel hoogtepunten als laagtepunten. In de lijn van het festival was Murphy bezopen en lalde hij enkele nummers door de micro. Oudere 'klassiekers' en het betere materiaal van hun laatste -overigens schitterende- plaat brachten soelaas.
Die andere bakvis-hoogmis, waarmee de dag werd afgesloten, werd met gefronste wenkbrauwen vanuit de chilloutweide bekeken, maar gelukkig niet tot op het einde.

Op Dag 3 werd de Werchter-weide tijdens het optreden van Delphic natgeregend. Beter kon niet: Delphic hoefde niet voor een lege tent te spelen, zorgde voor een goed en verfrissend optreden, en al het stof ging eventjes uit de lucht. Das Pop had geen last meer van de regen, maar bracht niet wat verwacht zou kunnen worden van een Vlaamse band op Werchter. Ze zijn een stuk meer de moeite waard als headliner van kleine landelijke festivalletjes.
Een iets betere Belgische band, Channel Zero, kreeg een belachelijk uur toegewezen, maar deed alles wat het kon. In de voorste vakken ontstonden bij momenten zelfs fraaie moshpits, en de zang en het geluid waren absoluut feilloos. Prima optreden dus, en als de nieuwe plaat goed zit, kan de band misschien toch nog internationaal doorbreken. Want vergis u niet: dit is één van de beste metalbands van Continentaal Europa.
Yeasayer werd gedeeltelijk overgeslagen ten voordele van Channel Zero, maar dat was slechts ten dele terecht. Weinig bands (behalve uit Brooklyn) die een meer verfrissend geluid brengen, dat verrassend goed werd onthaald door het publiek in de Marquee.
Dé verrassing van het weekend: Porcupine Tree, geprogrammeerd in de Marquee op een vooravond, bracht een feilloze set en kreeg het publiek moeiteloos mee. Op voorhand kon nochtans gedacht worden dat dit in de verste verte geen festivalact was, maar dit is een band die duidelijk ook het hoogste niveau aankan. Wie weet kunnen de leden zich nog aan een doorbraak verwachten.
In diezelfde tent (en ver erbuiten) ging de massa compleet los bij Florence + The Machine. Waarom is niet geheel duidelijk, en dit optreden riep meer vragen op dan het er beantwoordde. Zoals bijvoorbeeld: waarom wordt Florence en haar bandje op handen gedragen? Of: waarom worden compleet structuurloze nummers zonder hitpotentie dan toch hits? En vooral: wélk genre en wat voor muziek spéélt die nu eigenlijk? Het enige wat we weten, is dat er heel wat aanstellerig gedrag was op het podium, afgewisseld met een sterke zang en een paar nummers die wél nog enigszins een kern hadden en dus ook konden blijven plakken (waaronder de alom bekende cover, natuurlijk). Dit uitroepen tot absoluut hoogtepunt van het weekend gaat er dus ver over, beste Canvas.
Het optreden van P!nk illustreert de teloorgang van het Werchter-publiek: de wei voller dan ooit en 'de show' als belangrijkste element. Ga dan toch naar het circus! Neen, op die manier komt het niet goed met de mainstreamfestivals in België. Het publiek is kritieklozer dan ooit en luistert graag naar 'wat uit de boxen komt'. Bedankt, Studio Brussel, voor het verneuken van onze jeugd.
Empire of the Sun speelt al hun nummers in een triestig register en is op zich daardoor al waardeloos. Maar ook hier speelde 'de show' een grote rol, en wachtte iedereen op hun twee oorwurmen van hitjes. De irritante zanger kwam amper boven de herrie van P!nk uit, maar het optreden bleek toch een succes. Over tien jaar staat dit echter gewoon op een verzamelplaat 'Foute 80's revival bands uit de noughties'. Of zo.
Voor show én humor én gitaarmuren is er maar één adres: Rammstein! Ook dit is een act die vaak meer op een langgerekte clip lijkt, maar hier mag het gewoon. Zonder pyro's was Rammstein nooit zo groot geworden, maar nog minder zonder hun fantastische humor, perfect geïllustreerd door zanger Till Lindemann (zélf overigens professioneel pyromaan). Het publiek werd verwelkomd door een Duitse vlag ter grote van de mainstage, wat gezien de prestatie van Klose en co eerder op de dag, toch wel een understatement leek. Voor de rest niks verrassends: spectaculair stunt-en vliegwerk, ei zo na derde graadsbrandwonden, de spanning waarbij elk moment iets mis leek te kunnen gaan, en heel wat bekende Rammsteinnummers. Tja, je zou soms haast de muziek vergeten. Het optreden stopte al na anderhalfuur, waarbij de toegift voor meer dan de helft bestond uit een boot in het publiek met daarop een toetsenist die op geen enkel momen van het optreden live speelde (en dat ook niet verborg). Dat was een half uur eerder dan gepland, maar zoiets was te verwachten.

Dag 4 was ondanks het afzeggen van Wolfmother zonder enige twijfel de beste. Bij opnieuw zeer warm weer een hele dag mainstage doen was dan ook de boodschap. Pijnlijk genoeg moesten Gomez en Dirty Projectors er aan geloven, maar de reeks optredens op het grote podium was té goed om er iets van te missen.
Oostendenaars The Van Jets mochten openen en deden dat veel beter dan in 2007, toen de band bijzonder verlegen overkwam. The Black Keys gaven een uitstekend vervolg daaraan, door 'futuristische blues' op een veel te groot podium complexloos te brengen, zonder onder de indruk te zijn van de omstandigheden. Het was wel een beetje vals spel van hun kant, want de helft van het optreden werd met twee vrienden (een bassist en een toetsenist) afgerond. Ga dat zien in een zaal in uw buurt!
Een trip down memory lane van formaat: de ultieme grungeband Alice in Chains is terug! Nouja, 'ultiem': de band verloor niet enkel veel van z'n pluimen, het onderging zelfs een amputatie in 2002. Layne Staley is onvervangbaar, maar William Duvall deed zeer goed z'n best. Tot aan de spreekwoordelijke schoenzolen geraken is toch al heel wat, de stem van Staley in achting genomen. Het optreden verliep feilloos en de band had er ondanks het vroege uur enorm zin in. Maar goed, eens je pakweg de legendarische bootleg 'Live in Glasgow 1993' beluistert, besef je dat het optreden van zondag op Werchter 2010 gebracht werd door een veredelde coverband. Het gaat niet alleen om de stem, maar natuurlijk ook het ritme, de 'vibe', het publiek, de genadeloze moshpits, de drugs... Grunge breng je niet zomaar terug. Toch moeten we met z'n allen AiC bedanken voor een schitterend vleugje nostalgie, 20 jaar na dato. Het nieuwe materiaal valt zelfs nog goed te pruimen!
Hoe ver kan Vampire Weekend komen? Het optreden in Werchter doet vermoeden dat het niet vet meer zal worden voor wat ongetwijfeld de lichtzinnigste band van de Brooklyn-scene is. Ze brengen pop, okee, maar live klinkt het zo mogelijk nog softer dan op plaat. Hun set was verkeerd opgebouwd en veel nummers zijn onderling inwisselbaar. Bovendien kon het publiek vooral de eerste plaat appreciëren, en komt Contra, ondanks een nummer-één plek in de V.S. vooralsnog weinig over.
Tijd voor het échte werk dan: Them Crooked fucking Voltures. Oftwel: drie rockgoden van de bovenste kringen die samen een feestje houden, spelen voor het plezier, en er ook nog eens een ex-lid van Queens of the Stone Age bij sleuren. Een mooie plek op de affiche en een fanstastisch hard geluid maakten het af. TCV werd één van de hoogtepunten, en dat is op zich ook niet moeilijk gezien het niveau. De muziek is niet groots, de band wél. Hopelijk krijgt dit project nog een lang staartje. Overigens was Dave Grohl de absolute uitblinker.
De programmatie van Arcade Fire (tussen twee oerrockbands) was niet echt geslaagd, maar dat had weinig invloed op een uitstekend optreden van de Canadezen. De bombarie van 2007, die een iets minder tweede album en een bewogen tour met zich meebracht, werd duidelijk thuis gelaten. Een zeer goeie zaak! De band speelde bevrijd, bracht enkele veelbelovende nummers (behalve 'Month of May', wat hoogstens een B-kantje zou mogen worden), maar vooral: de spirit van 2005, toen ze ongekroonde indiekoningen werden, was weer heel even terug! Hoogepunten waren dan ook de nummers van 'Funeral', zonder twijfel één van de beste platen van het afgelopen decennium.
En dan zat het er bijna op voor het muzikale luik van dit Werchter: wat op voorhand het hoogtepunt was, Pearl Jam, werd het ook na afloop. Hoewel. Zoals vermeld, lag het niveau al niet hoog, maar Pearl Jam zag een uitstekend optreden gefnuikt door tijdsgebrek. Waarom ze dan zélf kozen voor twee pauzes is dan ook onduidelijk. Mochten ze aan één stuk door gespeeld hebben, dan was dit legendarisch geweest. Het optreden kon dus nooit goed op gang komen, ondanks een (zatte) Vedder die schitterend bij stem was en een halsbrekend ritme. Veel paradoxen, perfect geïllustreerd door het eindpunt: de cover van 'Kick Out The Jams' (MC5, een nummer met één van de beste gitaarpartijen ooit) in samenwerking met Alain Johannes en Dave Grohl die losging op een tamboerijn. Het beste van Seattle stond dus zowaar op het podium! En dan: toen het optreden naar een kookpunt groeide, werd het vuurwerk al aangestoken (een serieus 'WTF-moment'), en even later kwam een boodschap van de sponsor ('provider of the fireworks') op het scherm, terwijl de bandleden van het podium liepen. Haastig, verward en vooral zeer jammer... dat waren de laatste indrukken.
Geen wonder dus dat er massaal brandjes gesticht werden op het terrein, bij het begin van wat nog een woelige nacht zou worden. Zes mensen zouden uiteindelijk opgepakt zijn.

Het was een mindere Werchter op muzikaal vlak, maar het werd vooral duidelijk dat met zo'n publiek alles kan aangevangen worden. Mensen gaan voor het merk, voor het plezier op de camping (velen zién gewoon geen optredens), en die lijn zal zich doorzetten, tenzij de nadruk opnieuw op muziek komt. Dat wil dus ook zeggen: laat bands voldoende spelen en stop met dat boerenbedrog. De aangekondigde settijden klopten vaak niet, de hele vrijdag in de Marquee begon onaangekondigd 20 minuten vroeger... wat moet hiermee aangevangen worden als Werchter zogezegd het 'beste festival ter wereld' is? Niet alleen eens een jaartje overslaan, maar gewoon uitkijken naar betere (buitenlandse) alternatieven is dus de boodschap.

Nog een woordje over het Nucleair Forum Nucléaire: wat deed DAT daar? Niet aangekondigd op de site, had deze lobby van Albert Freire (meer info: klik) een gigantische stand, waar de eigen radioactieve lading (!) kon gemeten en vergeleken worden met die van Miss België. Daaruit zou dan moeten geconcludeerd worden dat we amper aan straling worden blootgesteld en dat pakweg kosmische straling schadelijker is dan kerncentrales (duh)... en toch doet de lobby zich voor als 'neutraal'. Hun merch in de vorm van grote en kleine vaten nucleair afval (een schitterende oefening in cynisme) was vooral nuttig voor alcoholconsumptie. Maar dit is ongehoord. Schueremans gebruikt zijn (nouja, 'zijn') festival nu dus ook al voor politieke doeleinden en vangt er vermoedelijk een smak geld voor.

Nog een reden om naar festivals te gaan waar de corporate bullshit ver weg blijft? Stevie Wonder, Gorillaz en Prince komen aardig in de buurt. Dit jaar waren ze op Glastonbury en Roskilde te bezichtigen. Volgend jaar zal het programma dààr vast opnieuw beter zijn dan dat van Rock Werchter. Neem daarbij een organisatie die niet op winst uit is, een veel betere sfeer en een fantastisch publiek, en de conclusie is snel getrokken. Het is niet voor iedereen weg gelegd, natuurlijk... maar wie niet tevreden is over Werchter moet er toch maar eens over nadenken.